Niestety skuteczność leczenia tego typu raka w Polsce – tak jak w przypadku innych chorób nowotworowych – jest niska w porównaniu z innymi krajami. Ostatnie dostępne dane Krajowego Rejestru Nowotworów wskazują, że ok. połowa polskich chorych umiera w ciągu 5 lat od wykrycia choroby. Co ciekawe, rak jelita nie stanowi wyzwania dla współczesnej medycyny, jeśli zostanie wykryty wcześnie – tacy pacjenci mają niemalże pewność, że wyzdrowieją.

Zatem dlaczego rak jelita nie jest wykrywany wcześnie? Co czyni z niego tak groźnego zabójcę? Po pierwsze, mało charakterystyczne objawy choroby – przecież nie każda biegunka czy zaparcie to objaw tak poważnej choroby, a ogólne osłabienie czy bóle brzucha zdarzają się często. Są jednak sygnały, których nie warto lekceważyć: obecność krwi w stolcu, krwawienie z odbytu, czy chudnięcie. Niestety, na tym etapie diagnostycznym pojawiają się kolejne problemy – badania jelita (czyli tzw. kolonoskopia) nie należy do badań przyjemnych – pacjenci się go boją i jest to kolejny czynnik, który sprawia, że choroba jest odkrywana w stadium zaawansowanym, trudnym do leczenia.

Co radzić osobom, które pytają o to, jak się strzec przed rakiem jelita grubego?

  1. Zwróć uwagę na to, co jesz – unikaj mięsa (zwłaszcza czerwonego) i potraw smażonych. Polub warzywa i owoce. Nie przeciążaj organizmu zbyt dużą ilością jedzenia.
  2. Czy wiesz, że palenie papierosów (obok alkoholu) zwiększa ryzyko nie tylko zachorowania na raka płuca, ale również na raka jelita?
  3. Bądź czujny i obserwuj swoje ciało – jeśli zauważysz zmiany w funkcjonowaniu swojego przewodu pokarmowego przez okres dłuższy niż dwa tygodnie – porozmawiaj o tym z lekarzem.
  4. Jeśli myśl o klasycznej kolonoskopii wywołuje u Ciebie panikę – rozważ kolonoskopię wirtualną. Jest to badanie z użyciem tomografu komputerowego, które ma swoje ograniczenia, ale zapewnia pacjentowi większy komfort.
  5. Współczesna medycyna i nauka może nam również pomóc w wykryciu predyspozycji do zachorowania – nosiciele pewnych mutacji genów narażeni są na zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwór jelita grubego przed 45. rokiem życia, a ich ryzyko bywa nawet dwukrotnie wyższe niż u osób bez takich obciążeń. Samo badanie genetyczne jest proste i bezbolesne – wystarczy wymaz śliny z ust lub mała próbka krwi.
  6. Osoby w wieku od 55 do 64 lat są zapraszane do bezpłatnego przebadania się w ramach Programu Badań Przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego – nie zignoruj takiego zaproszenia – może Ci uratować życie.