Home » Skóra » Sprawdź skąd się biorą afty i jak się ich pozbyć
Skóra

Sprawdź skąd się biorą afty i jak się ich pozbyć

Sprawdź-skąd-się-biorą-afty
Sprawdź-skąd-się-biorą-afty

Te bolesne nadżerki lub owrzodzenia o kształcie owalnym lub okrągłym występują one do 50 proc. ogółu populacji, tak więc stanowią ważny problem społeczny.

Dr n. med. Maciej Nowak

Specjalista stomatologii ogólnej i periodontologii, Sekretarz Zarządu Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego, Mazowiecki konsultant wojewódzki w dziedzinie periodontologii

Aby jednak skutecznie się ich pozbyć należy wiedzieć czy są to afty nawracające czy objawowe, które po wyleczeniu choroby lub usunięciu nieprawidłowości wykwity z jamy ustnej znikają bezpowrotnie.

Skąd się biorą afty?

Przyczyny pojawiania się można podzielić na miejscowe i ogólnoustrojowe. Do tych pierwszych należy nie uszkadzający uraz czyli np. otarcia błony śluzowej spowodowane ostrymi i twardymi pokarmami, aparatami ortodontycznymi, nagryzaniem warg policzków lub różnych przedmiotów, obecność biżuterii w jamie ustnej (kolczyki języka, warg, wędzidełek itp.), ubytków próchnicowych, ostrych krawędzi zębów lub nie usuniętych korzeni. Do tych drugich zalicza się stres, nadwrażliwości pokarmowe, predyspozycje rodzinne, zaburzenia hormonalne, nadwrażliwość na detergenty i leki, które prowadzą do zaburzeń układu odpornościowego.

Profilaktyka aft

Profilaktyka aft polega na usunięciu wszelkich czynników drażniących, leczeniu ubytków próchnicowych, wad zgryzu i parafunkcji, usunięciu korzeni zgorzelinowych, odbudowie braków w uzębieniu, właściwych zabiegach higienicznych. Dieta powinna być nie nadmiernie ostra, słona, kwaśna, a przyjmowane pokarmy o miękkiej konsystencji. Higiena jamy ustnej dokładna, delikatna precyzyjna bez ocierania błony śluzowej jamy ustnej. Należy unikać preparatów nasilających ból, ostrych drażniących, zaleca się używanie wosku w przypadku aparatów ortodontycznych stałych.

Jak leczyć afty?

Gdy afty pojawiają się raz na trzy miesiące lub rzadziej, a ich średnica jest mniejsza niż 0,5 cm nie wymagają one żadnego innego leczenia poza miejscowym. Powinno przebiegać ono z zastosowaniem preparatu o właściwościach przeciwzapalnych, antyseptycznych, powlekających, umożliwiającego izolację wykwitów od środowiska jamy ustnej i uśmierzającego doznania bólowe. Ważne jest, aby preparat stosowany był o akceptowalnym smaku oraz łatwy i szybki w aplikacji, zarówno we fragmentach błony śluzowej jamy ustnej narażonych na uraz mechaniczny (wargi, podniebienie twarde, dziąsła, język, policzki) jak i w miejscach trudno dostępnych (podniebienie miękkie, tylna ściana gardła, łuki podniebienne) oraz nie miał działania drażniącego.

Wytwarzana warstwa ochronna może zawierać rożne substancje czynne, np. związki o działaniu sprzyjającym gojeniu się błony śluzowej jamy ustnej (w tym substancje czynne roślin i kwas hialuronowy – związki wspomagające naturalny proces gojenia uszkodzonych tkanek).

Warto dobrać odpowiednią formę preparatu do rodzaju i umiejscowienia zmiany. Najbardziej praktyczną formą preparatu działającego miejscowo wydaje się – żel. Idealnie sprawdza się w leczeniu pojedynczych, ograniczonych zmian w jamie ustnej. W trudno dostępnych miejscach w obrębie jamy ustnej, na tylnej ścianie gardła – dobrym wyborem będzie forma spray’u. Umożliwi ona aplikację bez zbędnego narażania na wywołanie odruchu wymiotnego. Gdy zmiany są rozsiane warto wybrać formę płynu, która najłatwiej pokryje zmienione chorobowo miejsca w jamie ustnej.

Należy pamiętać, że w przypadku każdej nie gojącej się zmiany w jamie ustnej należy zgłosić się czym prędzej do lekarza stomatologa – stanowi to bardzo ważny element profilaktyki onkologicznej. W pozostałych przypadkach aft niezależnie od leczenia miejscowego należy zgłosić się do lekarza stomatologa w celu podjęcia prawidłowej diagnostyki i leczenia, także ogólnoustrojowego np. immunoregulującego.

W przypadku aft w jamie ustnej należy:

• podjąć leczenie miejscowe,
pamiętać, że zmiany w jamie ustnej mogą być wywołane chorobami lub nieprawidłowościami ogólnoustrojowymi,
• pamiętać, że afty nie należą do chorób infekcyjnych, a więc nie można się nimi zarazić,
gdy afty posiadają średnicę większą od 0,5 cm i pojawiają się częściej niż się raz na 3 miesiące lub występują inne objawy (dotyczące skóry, narządów płciowych, przewodu pokarmowego, oczu, stawów, złego samopoczucia) należy zgłosić się do lekarza stomatologa.

Ważnym elementem profilaktyki onkologicznej jest zgłoszenie się do lekarza stomatologa w przypadku obecności w jamie ustnej każdego nie gojącego się w ciągu 14 dni wykwitu.

Next article