Home » Układ trawienny » Cukrzyca – wyzwanie XXI wieku
układ trawienny

Cukrzyca – wyzwanie XXI wieku

cukrzyca
cukrzyca

Cukrzyca typu 2 to poważne wyzwanie dla dietetyka w XXI wieku. W ciągu ostatnich dziesięciu lat stała się poważnym problemem, zarówno zdrowotnym, jak i społeczno-ekonomicznym.

Emilia Cesarek

Prekursorka zdrowego stylu życia, specjalista do spraw żywienia, dietetyk

Powszechnie uważa się, że najważniejszą przyczyną tej choroby jest styl życia i związana z nim nieodpowiednia dieta oraz brak aktywności fizycznej. Co więcej, coraz częściej w kontekście problemu z gospodarką cukrową mówi się o stresie i zbyt szybkim tempie życia.

Szczególnie niebezpieczna dla zdrowia, nie tylko stanowiąca wizualny problem, jest nadmierna masa tkanki tłuszczowej zgromadzona w obrębie jamy brzusznej i nadbrzusza. Otyłość tego typu, nazywana wisceralną, okala wewnętrzne narządy i przyczynia się do wielu niekorzystnych zmian metabolicznych, co powoduje zmniejszenie wrażliwości tkanek na insulinę. W ostatnich latach badania nad gospodarką cukrową skupiają się na identyfikacji związków wytwarzanych przez adipocyty (cytokin), które upośledzają metabolizm glukozy poprzez wywołanie przewlekłego stanu zapalnego. Stan zapalny stanowi dla organizmu rodzaj przewlekłego stresu, który nie pozwala dojść do względnej homeostazy, do której organizm stale dąży, by utrzymać nas przy życiu. Najnowsze badania wskazują, że czynniki prozapalne mogą indukować nadmierne wydzielanie insuliny, co prowadzi do hiperinsulinemii, insulinooporności, a te nieleczone, w konsekwencji doprowadzają do cukrzycy typu 2.

ZACHOROWALNOŚĆ W POLSCE I KILKA PRZEKONUJĄCYCH FAKTÓW

Jak wynika z artykułu Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej IŻŻ, co 11 dorosły na świecie ma zdiagnozowaną cukrzycę. 1 na 4 osoby powyżej 60. roku życia w Polsce ma stwierdzoną cukrzycę. Co 6 sekund ktoś umiera z powodu cukrzycy i jej konsekwencji. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) prognozuje, że do 2030 roku cukrzyca będzie siódmą z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie.

ZAPOBIEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Z PERSPEKTYWY DIETETYKA

Styl życia znacznie się zmienił wraz z rozwojem cywilizacji. Proste czynności, które wymuszały na nas naturalną, wyższą spontaniczną aktywność fizyczną, zostają zastąpione narzędziami i maszynami. Rekreacja ruchowa jest jednym z ważniejszych czynników odpowiadających za insulinowrażliwość. Według WHO, dzienna liczba kroków powinna wynosić 10 tysięcy.

Kolejna istotna kwestia to nawyki żywieniowe. Aktualnie dostęp do pożywienia jest tak łatwy i niedrogi, tak więc nietrudno o wygenerowanie nadmiernej masy ciała z tym związanej. Niemal na każdym kroku możemy sięgnąć po mniej lub bardziej zdrową przekąskę. Zmiana stylu życia związana z dietą opartą na niskoprzetworzonym jedzeniu, spożywaniu regularnych posiłków, dostarczaniu odpowiedniej ilości wody, unikaniu przetworzonej żywności bogatej w cukry proste i tłuszcze typu trans, to podstawa. Odżywianie to najważniejsze narzędzie w walce z cukrzycą. Dzięki temu, co spożywamy, względem swojej dziennej aktywności fizycznej, pozwolimy na stabilizację gospodarki cukrowej.

Trzeci filar związany będzie z ogólnym stylem życia. Tu główną rolę odgrywać będzie sen i regeneracja. Są to czynniki niemniej ważne niż jedzenie i ruch. Badania jasno pokazują, że już jedna nieprzespana noc koreluje ze zmniejszoną produktywnością, niższymi poziomami testosteronu oraz większą chęcią na podjadanie w ciągu dnia.

Next article