Dr n. med. Ilona Małecka
Specjalista pediatra, pracuje w Wielkopolskim Centrum Zdrowia Dziecka w Poznaniu, nauczyciel akademicki w Katedrze i Zakładzie Profilaktyki Zdrowotnej w Poznaniu, edukuje rodziców także na Instagramie
Ból gardła u dziecka może mieć wiele przyczyn i prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym nawet wizyty ambulatoryjnej z powodu np. odwodnienia. Dlatego też w tym przypadku niezbędna jest nie tylko konsultacja z lekarzem pediatrą w celu ustalenia diagnozy, ale również skuteczne niwelowanie dolegliwości bólowych.
Ból gardła u dzieci jest jedną z częstszych przyczyn zgłaszania się rodziców do lekarzy pediatrów. Dlaczego tak się dzieje?
Najczęstszą przyczyną infekcji u dzieci (ale też i u dorosłych) są wirusy, które w przeważającej części atakują górne drogi oddechowe. Przez to, oprócz ogólnego złego samopoczucia i gorączki, objawem dominującym jest właśnie ból gardła. Rodzice szukają pomocy u specjalisty, by złagodzić ten ból, a także by uniknąć dalszych poważnych skutków zdrowotnych.
Samo leczenie infekcji wirusowych polega głównie na leczeniu objawowym. Oznacza to, że jeśli jest gorączka, stosujemy leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe w postaci np. paracetamolu czy też ibuprofenu. Jeśli jednak jest to tylko (i aż) ból gardła, wystarczą dobrze dobrane leki o działaniu miejscowym. Ich efekt przeciwbólowy jest zdecydowanie szybszy i skuteczniejszy.
No właśnie – w jaki sposób ból gardła wpływa na jakość życia małego pacjenta?
W przypadku pacjentów pediatrycznych ból gardła powoduje zdecydowanie mniejsze łaknienie. Dzieci przez ból odmawiają jedzenia i picia, ponieważ nie rozumieją, że mimo dolegliwości należy przyjmować płyny i pokarmy, które odżywiają ich organizm. W związku z tym często ból gardła, a już szczególnie połączony z gorączką, prowadzi do odwodnienia, a co za tym idzie – do zagrożenia koniecznością wizyty dziecka na szpitalnym oddziale ratunkowym.
Dlaczego w wyborze terapii bólu gardła u dziecka warto uwzględnić kompleksowe działanie (nie tylko przeciwbólowe, ale i przeciwwirusowe)?
Leki na ból gardła o działaniu miejscowym mogą mieć nie tylko właściwości przeciwbólowe, ale również przeciwwirusowe czy nawet bakteriobójcze. Dzięki temu w istotny sposób zmniejszają ryzyko zastosowania u danego pacjenta pediatrycznego antybiotyku. Istnieje zatem możliwość, że organizm dziecka dobrze zareaguje na preparat miejscowy, dolegliwości bólowe ustąpią, samopoczucie stanie się lepsze, nawodnienie będzie na odpowiednim poziomie i okaże się, że antybiotyk nie był konieczny.
Niestety, obecnie nadużywanie antybiotyków w leczeniu infekcji, które nie są wywołane przez bakterie, staje się w medycynie poważnym problemem. Warto zatem wybierać leki miejscowe o kompleksowym działaniu, ponieważ wpisują się one w tzw. ochronę antybiotykową. Należy także pamiętać, by włączać je na wczesnym etapie infekcji – wtedy ich skuteczność jest jeszcze wyższa.
Na co należy zwrócić uwagę przy wyborze leku dla małego pacjenta?
W skutecznej terapii bólu gardła kluczowy jest wybór postaci leku. Otóż mogą to być preparaty w formie aerozolu, tabletek do ssania itp. Należy dostosować je do wieku dziecka. U mniejszych dzieci powinniśmy zastosować np. lek w aerozolu, by wyeliminować ryzyko zachłyśnięcia się tabletką. Walory smakowe leku mogą być ważne, jednak rodzic musi mieć ścisłą kontrolę nad ich podawaniem. Leki o działaniu miejscowym, tak jak wszystkie inne, mają swoje określone dawkowanie – lekarz lub farmaceuta powinien uczulić rodzica, jaka jest górna granica dawki podawanego leku. Także sama postać leku może ułatwiać stosowanie się do wskazówek lekarza dotyczących dawkowania i jego częstotliwości.
