Dr n. med. Daniel Śliż
Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia
To, jakich wyborów dokonujemy na co dzień, bezpośrednio wpływa na nasz cały organizm, a co za tym idzie, także na naszą odporność.
W jaki sposób zdrowym stylem życia możemy poprawić swoją odporność?
Istnieje kilka sposobów na poprawienie odporności za pomocą stylu życia. Przede wszystkim należy się skupić na wyeliminowaniu wszystkich czynników ryzyka powodujących obniżenie odporności. Są to w dużej mierze używki, czyli papierosy i alkohol, które zaburzają nam odpowiedź immunologiczną. Poza odrzuceniem używek możemy postarać się o zmodyfikowanie swojego stylu życia także w innych wymiarach.
Bardzo ważny jest zdrowy, spokojny, regenerujący sen.
Jest on niedocenianą czynnością fizjologiczną, którą potrzebujemy do prawidłowej regeneracji. Mało się o tym mówi, także w gabinetach lekarskich, a szkoda. Sen to czas dla ciała i umysłu na moment oczyszczenia, relaksacji i spokoju. Jak on zatem wpływa na naszą odporność? Poprzez sprawne funkcjonowanie układu hormonalnego.
Niedobory snu powodują kortyzolemię – wyrzut hormonu, który zdecydowanie obniża nam odporność oraz powoduje zwiększenie chęci spożywania słodkich i słonych pokarmów w ciągu dnia. To z kolei może doprowadzić do nadwyżki kalorycznej, a w konsekwencji do niebezpiecznej dla zdrowia otyłości. Bardzo ważna jest także jakość snu. Gdy po 6-8h snu budzimy się niewyspani, fakt ten powinien nas zaniepokoić. Przyczyn może być wiele, np. chrapanie i bezdech senny, szczególnie u osób z nadwagą i dużym rozmiarem kołnierzyka.
Kolejnymi czynnikami wpływającymi na zwiększenie odporności, będzie zdrowe żywienie.
Nasz organizm reaguje na to, co jemy. Jeśli będziemy dostarczać do niego substancje, które będą od nas wymagały zaangażowania, w tym aktywności układu immunologicznego i detoksykacji, wtedy obniżamy potencjał obronny naszego organizmu. Pokarmy tego typu będą także wzbudzały chroniczny mikro stan zapalny, który może nawet doprowadzić do destrukcji m.in. układu DNA. Chodzi głównie o mutacje onkogenne powodujące nowotwory. Mikro stan zapalny jest wywoływany przez takie produkty jak przetworzone mięso – zarówno drób, jak i czerwone. Jest ono zakwalifikowane do kancerogenów grupy pierwszej (tej samej co azbest), stąd też powinno się go unikać.
Zamiast wysoko przetworzonych produktów odzwierzęcych należy wprowadzić wspierające odporność nieprzetworzone pokarmy, czyli m.in. surowe warzywa i owoce. Są one bogate w polifenole, błonnik, witaminy z grupy B, magnez, selen, cynk itp. To makro i mikroelementy, które faktycznie będą pozytywnie wpływały na naszą odporność. Dobrym rozwiązaniem będzie wprowadzenie diety śródziemnomorskiej lub fleksitariańskiej ze zdrowymi tłuszczami.
Następnym czynnikiem wspomagającym nasz układ immunologiczny będzie regularna aktywność fizyczna.
Tutaj należy podkreślić, że powinna być ona umiarkowana i dostosowana do danej osoby. Nadmierny, intensywny wysiłek także może być szkodliwy dla zdrowia poprzez wydzielanie się kortyzolu.
Niezwykle ważne w budowaniu odporności są kontakty międzyludzkie.
Gdy człowiek się spotyka, rozmawia z rodziną, bliskimi, przyjaciółmi, dzieli się swoimi doświadczeniami, wytwarzają się hormony szczęścia (podobnie podczas umiarkowanej aktywności fizycznej), co poprawia samopoczucie i wzmacnia organizm. W niebieskich strefach, gdzie znajduje się najwięcej osób dożywających w zdrowiu stu lat, widać, jak kluczowe dla nich jest stałe, aktywne funkcjonowanie w społeczeństwie.