Skip to main content
Home » Onkologia » Profilaktyka ratuje nam życie – to nie slogan, lecz fakt
onkologia

Profilaktyka ratuje nam życie – to nie slogan, lecz fakt

uratować życie
uratować życie

O profilaktyce trzeba mówić jak najwięcej, ponieważ w codziennym biegu zapominamy o tym, że może uratować nam życie. Wcześnie wykryta choroba może być w stu procentach wyleczalna. Wiemy to nie tylko od ekspertów, ale też od samej pani prezes i podopiecznych fundacji Kwiat Kobiecości.

Ida Karpińska

Prezes fundacji Kwiat Kobiecości

Profilaktyka, profilaktyka i jeszcze raz profilaktyka. Dlaczego należy komunikować rolę regularnych badań profilaktycznych?

Profilaktyka ratuje nam życie, profilaktyka jest najtańsza, profilaktyka jest najszybszą formą sprawdzenia stanu naszego organizmu. Są to najważniejsze kwestie, które przekładają się na nasze zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Badania to nasz spokój ducha i komfort psychiczny. Nawet jeśli wtedy zostanie wykryta choroba, jesteśmy spokojne i możemy szybko zadziałać. Wiem, że pójście do lekarza może być kłopotliwe, ale jeśli znajdujemy czas na wizytę u kosmetyczki, to zapisanie się na badania raz w roku nie powinno stanowić tak dużego problemu. Musimy zdawać sobie sprawę, że jeśli nie zatroszczymy się o nasze zdrowie, to nasza zewnętrzność nie będzie tak piękna, jak tego chcemy, kiedy codziennie o nią dbamy.

Jak często powinniśmy wykonywać badania profilaktyczne pod kątem nowotworów kobiecych?

Idealnie by było, gdybyśmy minimum raz do roku zrobiły badanie cytologiczne (przynajmniej szkiełkowe, ale najlepiej płynne), badanie USG piersi lub mammografie, jeśli już jesteśmy w wymaganym wieku. Warto również wykonać badania krwi, w tym określenie poziomu arsenu i selenu, ponieważ są to pierwiastki w naszym organizmie, które odpowiadają za choroby nowotworowe. Dobrze by było wykonać badanie obrazowe jamy brzusznej, w tym jajników, czyli USG transwaginalne. Bardzo ważne jest badanie nerek – obrazowe i z moczu. Przy chorobach jelita grubego kluczowe za to będzie badanie m.in. kału. Oczywiście do tego corocznego przeglądu zdrowia należy dodać wizytę u stomatologa, ponieważ od stanu naszych zębów również zależy wiele chorób. Są to naprawdę podstawowe badania, które nie zajmują dużo czasu.

Z czego wynika tak niski współczynnik osób badających się pod kątem nowotworów? Jak zachęcić Polki do badań?

Może to wynikać z braku świadomości. Dotyczy to szczególnie grupy kobiet w starszym wieku, które np. nie uczęszczają do ginekologa, ponieważ wcześniej chodziły do niego tylko w celu prowadzenia ciąży lub po receptę na tabletki antykoncepcyjne. Niektóre panie mówią też, że nie chodzą po lekarzach, bo jeszcze coś im wykryją. Z drugiej zaś strony ta świadomość się zmienia i idzie ku lepszemu. Młode kobiety coraz częściej dbają o swoje zdrowie, wykonując badania profilaktyczne. Przyczyniły się do tego m.in. akcje uświadamiające, informacje umieszczane w internecie czy też łatwiejszy dostęp do specjalistów.

Jaką rolę odgrywa wczesna i odpowiednio postawiona diagnoza w skuteczności terapii pacjenta?

Wczesna diagnoza odgrywa kluczową rolę w całym procesie leczenia. Gdy choroba jest zaawansowana, jest to walka o życie – tragedia zarówno dla samej pacjentki, jak i jej bliskich. Jednak gdy diagnozę postawi się wcześnie, możemy sprawnie zadziałać – jesteśmy spokojniejsze, możemy szybko zareagować. Z własnego oraz moich podopiecznych doświadczenia wiem, że profilaktyka ratuje życie. Wczesne rozpoznanie sprawia, że nie trzeba podejmować inwazyjnych kroków, a i rokowania są znacznie lepsze.

Next article
Home » Onkologia » Profilaktyka ratuje nam życie – to nie slogan, lecz fakt
Onkologia

Rak szyjki macicy – jak wygląda obecna sytuacja w Polsce?

Co roku rak szyjki macicy zabiera 1600 naszych mam, babć, cioć, sióstr. Jak można temu zaradzić?

Andrzej Nowakowski

Prof. dr hab. n. med. Andrzej Nowakowski

Profesor instytutu, kierownik Centralnego Ośrodka Koordynującego Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy, Zakład Profilaktyki Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Jak wygląda sytuacja epidemiologiczna raka szyjki macicy w Polsce? Czy Polki chętnie się badają?

Na tle Unii Europejskiej jesteśmy na średnich pozycjach, jeśli chodzi o zachorowalność. Notujemy co roku ok. 2700 nowych przypadków i ok. 1600 zgonów. Od ponad 20 lat zauważamy tendencję spadkową. Nie mamy centralnego rejestru badań cytologicznych, ale wiemy, że chętniej w badaniach biorą udział kobiety świadome, wyedukowane, z dużych miast. Dane GUS-u i Eurostatu mówią, że nawet 80 proc. kobiet w wieku 30-40 lat deklaruje posiadanie aktualnych badań cytologicznych nie starszych niż 3 lata. Problem polega na tym, że w Polsce najbardziej na zachorowanie narażone są starsze kobiety, po 60. roku życia, które badań tych nie wykonują. Nie są niestety objęte programem, dlatego górną granicę wieku programu bezpłatnych badań cytologicznych należy podwyższyć z 59 na co najmniej 64 lata.

Jakie powinny nastąpić zmiany, aby poprawić obecną sytuację?

Przede wszystkim należy zwiększyć świadomość wśród kobiet, które nie wykonują badań. Niestety nie można ich zidentyfikować i do nich dotrzeć bezpośrednio bez centralnego rejestru badań cytologicznych. Taki rejestr jest niezbędny dla prowadzenia skoordynowanej profilaktyki przy różnych miejscach realizacji badań. Kolejnym kluczowym zadaniem jest zwiększenie roli położnych w procesie badań cytologicznych. To one mogą bezpośrednio dotrzeć do kobiet, nie tylko z wielkich miast, ale przede wszystkim także tych z peryferii. Powinny edukować kobiety, przypominać o badaniach oraz same pobierać rozmazy w poradniach POZ i praktykach położnych. Warto także wspomnieć o szczepieniach przeciwko HPV, które nie są refundowane, jednak i tutaj pojawia się nadzieja na zmianę.

Jeśli chodzi o samą diagnostykę, jakie zalety ma cytologia na podłożu płynnym (LBC)? Czy powinna być ona częścią regularnych badań profilaktycznych?

W najnowocześniejszych modelach profilaktyki na świecie cytologia na podłożu płynnym jest drugim etapem diagnostyki. Najpierw wykonujemy badanie molekularne w kierunku występowania wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), a później, jeśli wynik jest dodatni, możemy dokonać kolejnej analizy za pomocą LBC na tej samej próbce, aby ustalić wstępną diagnozę i konieczność dalszej diagnostyki kolposkopowej. LBC ma wiele zalet, ponieważ skraca cały proces diagnostyczny i może być wykonana z tej samej próbki co test HPV, bez konieczności umawiania pacjentki na drugi wymaz. Taki model jest optymalny dla kobiet powyżej 30 roku życia. Cytologia na podłożu płynnym (inaczej cienkowarstwowa – LBC) powinna być badaniem podstawowym u kobiet między 25. a 30 rokiem życia, ze względu na dużą liczbę dodatnich wyników przejściowych HPV w tej grupie wiekowej.

Next article