Prof. dr hab. n. med. Ewa Lech-Marańda
Dyrektor Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie, Krajowy Konsultant w Dziedzinie Hematologii
Lek. med. Joanna Barankiewicz
Lekarz Oddziału Chorób Układu Chłonnego Kliniki Hematologii, oddział „COVID-19”
Lek. med. Aleksander Salomon-Perzyński
Lekarz Oddziały Chorób Układu Krwiotwórczego, oddział „COVID-19”
Ostatni rok to nieustanna walka z pandemią SARS-CoV-2 na całym świecie. Chorzy na choroby krwi, w tym nowotwory układu krwiotwórczego i chłonnego stanowią grupę szczególnie zagrożoną zarówno większym ryzykiem zakażenia wirusem SARS-Cov-2, jak i cięższym przebiegiem choroby COVID-19 oraz istotnie większą śmiertelnością.
– Przyczyną tego stanu jest upośledzone funkcjonowanie układu immunologicznego wywołane zarówno chorobami krwi, jak i stosowanym leczeniem. Według danych z piśmiennictwa, ryzyko ciężkiego przebiegu choroby COVID-19 u chorych hematoonkologicznych jest istotnie większe w porównaniu do chorych na nowotwory lite czy osób bez chorób nowotworowych. Dla przykładu śmiertelność w grupie chorych na nowotwory hematologiczne zakażonych SARS-Cov-2 może osiągać aż 62 proc. i jest 2-3 razy większa w porównaniu do śmiertelności wśród chorych zakażonych SARS-Cov-2 bez nowotworów hematologicznych.
Opieka nad takimi pacjentami hematologicznymi zakażonymi SARS-CoV-2 wymaga więc nie tylko prowadzenia leczenia przeciwwirusowego, ale w większości przypadków wymaga również stosowania specjalistycznego leczenia hematologicznego. Nie można zapominać, że zakażenie SARS-CoV-2 u pacjentów hematoonkologicznych może być również przyczyną opóźnienia diagnostyki i przerw w leczeniu przeciwnowotworowym, co istotnie zmniejsza skuteczność stosowanej terapii – mówi prof. dr hab. med. Ewa Lech-Marańda, dyrektor Instytutu Hematologii i Transfuzjologii i krajowy konsultant w dziedzinie hematologii.
Odpowiedzią na potrzebę prowadzenia wysokospecjalistycznej opieki nad pacjentami hematologicznymi zakażonymi SARS-CoV-2, było utworzenie w Instytucie Hematologii i Transfuzjologii (IHiT) oddziału dla takich właśnie chorych.
– Szpitale jednoimienne, które zajmują się chorymi na COVID-19 wielokrotnie nie miały możliwości równoczesnego leczenia choroby hematologicznej, stąd w trosce o pacjentów hematologicznych została podjęta decyzja o utworzeniu w Instytucie oddziału, który prowadziłby leczenie takich chorych. Do naszego wniosku przychyliło się Ministerstwo Zdrowia, Narodowy Fundusz Zdrowia oraz Mazowiecki Urząd Wojewódzki i od 17 listopada 2020 roku, decyzją Wojewody Mazowieckiego, mamy możliwość udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na rzecz pacjentów hematologicznych z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2. – wyjaśnia ideę prof. dr hab. n. med. Ewa Lech Marańda.
Oddział „COVID-19” funkcjonuje w ramach Oddziału Chorób Układu Chłonnego Kliniki Hematologii IHiT i dysponuje łóżkami w salach jedno- i dwuosobowych oraz salą intensywnego nadzoru, umożliwiającą ciągłe monitorowanie parametrów życiowych pacjentów. W chwili obecnej Oddział ma pełen dostęp do leków stosowanych w leczeniu COVID-19 oraz farmaceutyków stosowanych w leczeniu wspomagającym, a także dostęp do osocza ozdrowieńców.
Oprócz podstawowego zabezpieczenia w tlenoterapię, Oddział został wyposażony w cztery specjalistyczne urządzenia do wysokoprzepływowej, nieinwazyjnej terapii tlenem. Dzięki tym urządzeniom istnieje możliwość podawania pacjentowi nawet 80 litrów tlenu na minutę. Podawany tlen jest podgrzewany do temperatury 37°C, a dzięki parze wodnej dodatkowo nawilża układ oddechowy pacjenta, umożliwiając tym samym prowadzenie tlenoterapii w bardziej fizjologicznych warunkach. Warto pokreślić, że jest to terapia nieinwazyjna, która może ograniczyć lub całkowicie wyeliminować konieczność stosowania inwazyjnej wentylacji mechanicznej. Dzięki tej terapii pacjenci z niską saturacją mają możliwość sprawnego natlenienia organizmu.
– Leczenie pacjentów hospitalizowanych w Oddziale „COVID-19” wymaga wielokierunkowego podejścia. Zakażenie SARS-CoV-2 w poważnym stopniu komplikuje leczenie pacjentów chorujących na nowotwory hematologiczne, dotyczy to w szczególności pacjentów z ostrymi rozrostami układu mielo- i limfoidalnego, którzy niejednokrotnie wymagają podejmowania pilnych decyzji klinicznych w celu ratowania życia. W dobie pandemii SARS-CoV-2 hematolodzy muszą tak prowadzić leczenie radykalne, aby nie narazić pacjentów na ciężkie powikłania zakażenia SARS-CoV-2 i jednocześnie nie dopuścić do istotnego pogorszenia ich rokowania z powodu zbyt długiego opóźnienia w rozpoczynaniu czy wznawianiu leczenia przeciwnowotworowego – wyjaśniają lek. med. Joanna Barankiewicz i lek. med. Aleksander Salomon-Perzyński pracujący w Oddziale „COVID-19”.
W Oddziale, w trybie jednozmianowym, pracuje 4 lekarzy tworzących interdyscyplinarny zespół obejmujący swoimi kompetencjami opiekę w zakresie hematologii, chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej i naczyniowej. Dyżury lekarskie w Oddziale pełnią lekarze zarówno z Kliniki Hematologii, jak i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Zaburzeń Hemostazy. Niezbędnym wsparciem dla personelu lekarskiego jest personel pielęgniarski i salowy, który z ogromnym zaangażowaniem i wytrwałością pełni opiekę nad pacjentami hematologicznymi zakażonymi SARS-CoV-2. Pełne zabezpieczenie w środki ochrony osobistej umożliwia personelowi bezpieczny, bezpośredni kontakt z pacjentami oraz wykonywanie wszelkich niezbędnych procedur. Do tej pory w Oddziale hospitalizowano ponad 150 pacjentów z całego województwa mazowieckiego, którzy wymagali leczenia choroby COVID-19 i jednoczesnego prowadzenia specjalistycznego leczenia hematologicznego.
