Prawidłowy przepływ krwi a COVID-19 – jaki mają ze sobą związek?

Prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz

Kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Wydziału Lekarskiego WUM, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie

Nadmierna aktywność płytek krwi może doprowadzić do wielu bardzo poważnych skutków zdrowotnych, w tym zawału serca. Zauważono, że u pacjentów z COVID-19 nadkrzepliwość jest dużo groźniejsza. Dlaczego? O tym porozmawialiśmy z naszym ekspertem.

Czym jest agregacja płytek krwi i jaką pełni funkcję we właściwym przepływie krwi?

Agregacja to zlepianie się krwinek płytkowych, która należy do funkcji układu krzepnięcia krwi. Prawidłowe jego funkcjonowanie polega na tym, by np. po przerwaniu ciągłości skóry nie doszło do wykrwawienia. Nieprawidłowe działanie układu krzepnięcia krwi polega na nadmiernej aktywności krwinek i gromadzeniu się ich w zwężonych naczyniach krwionośnych. Choroba miażdżycowa, wystąpienie ostrego zespołu wieńcowego, zawału serca lub udaru mózgu to skutek aterotrombozy, czyli w dużym uproszczeniu zamknięcia światła naczynia krwionośnego pękniętą blaszką miażdżycową i zakrzepem, który powstaje w miejscu pęknięcia (paradoksalnie, żeby naprawić uszkodzenie/ranę). W następstwie tego działania dochodzi do uszkodzenia serca lub mózgu.

Jaki może być wpływ zakrzepów na śmiertelność chorych na COVID-19?

Faktycznie, nadkrzepliwość u chorych z ciężkim przebiegiem COVID-19 jest bardzo częstym powodem ich zgonu. My jako specjaliści szukamy rozwiązania, by ten przepływ krwi był jak najlepszy. Profilaktycznie wprowadzamy heparyny oraz doustną farmakologie praktycznie wszystkim pacjentom, by zapobiegać ewentualnym powikłaniom zakrzepowo-zatorowym.

Jak kardiologiczne powikłania pocovidowe wpływają na przepływ krwi i agregacje płytek?

W dużym uproszczeniu – uszkodzenia w wyniku wielu czynników m.in.: zapalenia naczyń krwionośnych, mięśnia sercowego (w ostrych przypadkach), wysokiej gorączki, powodują nadaktywność płytek krwi, co w konsekwencji może prowadzić do zamknięcia światła naczynia. Oznacza to, że bardziej powikłania zakrzepowo-zatorowe po COVID-19 negatywnie wpływają na układ krwionośny, niż na odwrót.

Jak dbać i utrzymać odpowiedni przepływ krwi? Jak możemy wspierać prawidłową agregację krwi i zapobiegać tworzeniu się zakrzepów organizmie?

Na odpowiednie działanie całego układu krzepnięcia krwi wpływa wiele mechanizmów. Nie da się dokładnie i jasno stwierdzić co możemy zrobić, by uniknąć zakrzepu, szczególnie podczas zakażenia COVID-19. Wiemy jednak co zrobić, by się nie zarazić – zaszczepić się, nosić prawidłowo maseczki (czyli na ustach i nosie) oraz zachowywać dystans społeczny.

Prawidłowy przepływ krwi oraz sprawność układu sercowo-naczyniowego zapewnia zdrowy styl życia. Należy przede wszystkim zadbać o zdrową i zbilansowaną dietę, w której znajdują się warzywa i owoce, produkty z błonnikiem, a mało tłuszczów zwierzęcych. Warto się ruszać, utrzymywać prawidłową masę ciała i nie palić papierosów.