Jak przebiega proces leczenia chorób alergicznych skóry?
Dr. hab n. med. Magdalena Trzeciak
Profesor GUMed, spejcalista dermatolog-wenerolog, specjalista, Gdański Uniwersytet Medyczny, Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii
Czy każdej alergii towarzyszą objawy skórne?
Wykwity skórne mogą być manifestacją chorób ograniczonych do skóry, ale i chorób ogólnoustrojowych. Nie towarzyszą one każdej chorobie alergicznej, ale zawsze pojawiają się w przebiegu tzw. alergicznych chorób skóry, do których zwyczajowo zalicza się atopowe zapalenie skóry, kontaktowe zapalenie skóry i pokrzywkę. W tych dwóch pierwszych dermatozach na skórze widzimy m.in.: grudki, grudki wysiękowe, przeczosy, nadżerki, stan zapalny, złuszczanie, uwydatnienie rzeźby skóry. Typowym wykwitem skórnym dla pokrzywki jest z kolei bąbel pokrzywkowy. Zwrócę uwagę, ze bąbel pokrzywkowy może być też pierwszym objawem rozpoczynającej się anafilaksji – ciężkiej, zagrażającej życiu reakcji ogólnoustrojowej, wielonarządowej.
Jakie są sposoby zapobiegania i leczenia chorób alergicznych skóry?
Zapobieganie zaostrzeniom choroby jest oczywiście częścią procesu leczniczego schorzeń przewlekłych, do których należą choroby alergiczne. Jeżeli w procesie diagnostycznym zostanie wyłoniony alergen istotny klinicznie tzn. taki, który powoduje u pacjenta objawy chorobowe (a nie jest tylko dodatnim wynikiem testu alergologicznego) to zasadą numer 1 jest unikanie tego alergenu.
Sposoby eliminacji takiego alergenu zależą od tego jaki to alergen i jakie jest jego źródło oraz symptomów, które prezentuje pacjent. Indywidualne dla konkretnego pacjenta zalecenia i zasady postępowania są omawiane i przekazywane podczas wizyty lekarskiej. Wybór leczenia farmakologicznego w oparciu o aktualne dla danej choroby zalecenia zawsze jest personalizowany. Dyktowany jest on m.in. nasileniem choroby, odpowiedzią na dotychczasowe leczenie, stanem i wiekiem chorego, współwystępowaniem innych chorób i ich leczeniem.
Wymieniając ogólnie możliwości leczenia to u chorych na atopowe zapalenie skóry obok regularnej emolientoterapii stosuje się miejscowe leki p/zapalne jak glikokortykosteroidy czy inhibitory kalcyneuryny, fototerapię, leki ogólne immunosupresyjne, biologiczne i drobnocząsteczkowe. W leczeniu farmakologicznym pokrzywki zaleca się doustne leki przeciwhistaminowe drugiej generacji i leki biologiczne. Kontaktowe zapalenie skóry (alergiczne lub z podrażnienia) wymaga wprowadzenia emolientów, miejscowych leków przeciwzapalnych, fototerapii, czy też leków ogólnoustrojowych.