Prof. dr hab. n. med. Waldemar Placek
Katedra i Klinika Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunologii Klinicznej, Wydział Lekarski, Collegium Medicum, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Miejski Szpital Zespolony im. Mikołaja Kopernika w Olsztynie, „Derm-Art” Naukowo-Badawczy i Naukowo-Szkoleniowy Ośrodek Dermatologii Estetycznej, Dermatochirurgii i Fotodermatologii. Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska.
Jakie czynniki wysuszają naszą skórę w okresie letnim?
Zawsze, a szczególnie latem do przesuszenia zdrowej, normalnej skóry dochodzi pod wpływem czynników klimatycznych takich jak suchy ciepły wiatr i słońce, oraz czynników wynikających z trybu spędzania czasu latem takich jak zbyt częste mycie się przy użyciu nieodpowiednich mydeł i detergentów, zbyt długie przebywanie w słodkiej wodzie oraz przebywanie w pomieszczeniach klimatyzowanych. Chodzi o wypłukiwanie naturalnego czynnika nawilżającego i tłuszczowej substancji międzykomórkowej warstwy rogowej naskórka, które chronią skórę przed nadmierna utrata wody. Nadużywanie tych czynności prowadzi do wypłukiwania substancji naturalnie produkowanych przez skórę i braku możliwości ich regeneracji.
Czynniki genetyczne determinują typ skóry np. skóra sucha i atopowa zależy od mutacji genu filagryny, zaburzeń funkcji naskórka jako bariery z tendencją do nadmiernej utraty wody. Ten typ skóry łatwo podlega niekorzystnym wpływom dietetycznym, klimatycznym i środowiskowym, łatwo dochodzi także do podrażnienia miejscowego wywołanego środkami i zabiegami pielęgnacyjnymi i kosmetykami. Przez cały rok, a szczególnie latem suchość skóry nasila palenie papierosów i przyjmowanie niektórych leków (czynniki jatrogenne).
Jak pielęgnować naszą wrażliwą skórę przed i po opalaniu się?
Powiedzmy sobie szczerze opalanie się pojmowane w sensie tradycyjnym jest niezdrowe i niemodne. Prowadzi do powstawania skóry starczej, czerniaka i raków skóry. Pierwsza zasada latem: w dni słoneczne nie należy przebywać na leżaku czy kocu w pełnym słońcu. Ze słońca można korzystać jedynie w formie odbitej: pod parasolem, w cieniu drzew. Jeżeli już uprawia się sporty letnie w pełnym słońcu (bieganie, gra w piłkę plażową, pływanie, surfing) należy nosić odpowiednie ubranie ochronne nieprzepuszczające promieni ultrafioletowych oraz stosować odpowiednie filtry w postaci kremów, żeli, aerozoli o sile hamowania przenikania promieni UV (SPF = sun protektion factor) od 15 dla osób zdrowych o ciemnej karnacji do 50+ dla osób o bardzo jasnej wrażliwej na słońce karnacji. Do tej grupy zalicza się również osoby piegowate i rude oraz ze skłonnością do przebarwień.
Filtry należy stosować najrzadziej co 2 godziny na wszystkie niezakrytym ubraniem powierzchnie skóry. Do korzystania ze sportów wodnych należy stosować filtry wodoodporne, które tracą połowę wartości ochronnych w ciągu 20 minut przebywania w wodzie. Po powrocie do domu czy hotelu należy wziąć prysznic i natychmiast posmarować się emolientami szczególnie przygotowanymi przez producentów na „po opalaniu” zawierającymi oprócz substancji natłuszczających czynniki zmniejszające odczyn rumieniowy i wychwytujące wolne rodniki. Po wieczornej toalecie konieczne jest zastosowanie emolientu w postaci kremu, emulsji lub lotionu o właściwościach natłuszczająco-nawilżających. W razie wystąpienia rumienia należy skorzystać z leku bez recepty jakim jest pianka zawierająca dekspantenol. W niektórych przypadkach poparzenia słońcem konieczne jest zastosowanie zewnętrzne kremu z lekkim sterydem po przepisaniu przez lekarza na receptę i unikanie słońca przez następnych kilka dni.