Mikrobiota jelit – klucz do zdrowia i równowagi wewnętrznej

Dr n. med. Mirosława Gałęcka

Lekarka internistka o holistycznym podejściu do zdrowia, wieloletnia ekspertka w prowadzeniu terapii probiotycznej. W swej praktyce kieruje się zasadą, że zdrowie zaczyna się w jelitach. W 2006 r. założyła Instytut Mikroekologii w Poznaniu, placówkę medyczną, którą tworzy zespół specjalistów, zajmujących się badaniem mikrobioty i jej wspieraniem: lekarze i lekarki, dietetyczki, diagnostki laboratoryjne. Jest autorką wielu publikacji i książek, m.in. „Nawracające infekcje. Jak wspomagać układ odpornościowy” (wyd. Galaktyka), „Dieta w chorobach autoimmunologicznych” (wyd. PZWL)

Dla wielu osób to może być zaskakująca wiadomość, że o zdrowiu człowieka, a także występowaniu wielu dolegliwości i chorób mogą decydować mikroskopijnej wielkości mieszkańcy naszych jelit. We wnętrzu każdej osoby znajduje się mikrobiota jelitowa, czyli nawet 1500 różnych gatunków: bakterii, wirusów, grzybów.

Jak mikrobiota wpływa na zdrowie?

Badania potwierdzają, że mikrobiota wpływa na równowagę całego organizmu. Choć żyje w jelitach to jej działanie znacznie wykracza poza układ pokarmowy. Mikrobiota wpływa na odporność, produkcję hormonów i witamin, a nawet pracę mózgu i samopoczucie. Można spotkać się z porównaniem mikrobioty do „zapomnianego organu”. Podkreśla ono rolę mikrobioty, bez której funkcjonowanie człowieka nie byłoby możliwe.

Kiedy mikrobiota przestaje wspierać zdrowie?

Gdy różne czynniki zaburzają jej równowagę. Należą do nich: „miejski” styl życia, fast foody, dieta bogata w cukry proste i tłuszcze zwierzęce, brak aktywności fizycznej, niedobór snu, stres, alkohol, papierosy i inne używki, a nawet leki. W jednym z badań dowiedziono, że pojedyncza dawka antybiotyku zmienia mikrobiom nawet na rok. Wykazano również, że antybiotyki wpływają niekorzystnie na niemal 80 proc. naszych dobrych bakterii jelitowych. W innym badaniu udowodniono, że również duża część innych leków (24 proc. z 1000 badanych) niszczy mikrobiotę – w tym powszechnie stosowane niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ, np: ibuprofen), czy inhibitory pompy protonowej (IPP), często przyjmowane w przypadku wrzodów żołądka. Robiąc krótki bilans obecności tych czynników i leków w naszym życiu, możemy dać sobie szybką odpowiedź o kondycji naszej mikrobioty jelitowej. By dokładnie sprawdzić stan mikrobioty i dowiedzieć się jak ją odbudować, w Instytucie Mikroekologii wykonujemy badanie diagnostyczne z próbki kału.

Jakie są konsekwencje dysbiozy jelitowej?

Ze względu na istotę mikrobioty dla zdrowia wszystkich układów, zaburzenia w jej składzie, czyli tzw. dysbiozę jelitową możemy odczuć w rozmaity sposób. Do najczęstszych objawów związanych z dysbiozą należą:

• dolegliwości jelitowe: wzdęcia, biegunki, zaparcia, kolki u niemowląt 
• nawracające infekcje
• zmiany skórne: trądzik, wysypki
• migreny
• problem z utratą masy ciała
• obniżony nastrój
• przewlekłe zmęczenie.

Dysbioza jelitowa a choroby

Zaburzenia równowagi mikrobioty jelit mogą nie tylko powodować szereg dolegliwości, ale również są istotnym czynnikiem wielu chorób:

• zespołu jelita nadwrażliwego (IBS) 
• zespołu przerostu mikroflory jelita cienkiego (SIBO) i przerostu metanogenów w jelitach (IMO)
• kandydozy (grzybicy) przewodu pokarmowego
• autoimmunologicznych, takich jak: Hashimoto, atopowego zapalenia skóry (AZS), łuszczycy
• skórnych: trądzik, pokrzywka
• alergii pokarmowych i wziewnych
• nietolerancji i nadwrażliwości pokarmowych
• nadwagi i otyłości
• depresji i innych chorób psychicznych.

Jak wspierać mikrobiotę i zdrowie? Od środka – w jelitach!

Zdrowy styl życia i dieta to podstawa, jednak biorąc pod uwagę świat w jakim obecnie żyjemy, to często za mało, by móc cieszyć się dobrym samopoczuciem i zdrowiem. Szczególnie jeśli pojawiają się jakieś dolegliwości i choroby, jako lekarka specjalistka chorób wewnętrznych, nie wyobrażam sobie wspierania większości moich pacjentów bez probiotykoterapii. Probiotyki to żywe mikroorganizmy (bakterie lub drożdże) o udowodnionym korzystnym działaniu. Jako całkowita podstawa, probiotyki powinny być stosowane w trakcie antybiotykoterapii. W takiej sytuacji mają zastosowanie bakterie Lactobacillus rhamnosus GG i drożdże Saccharomyces boulardii, które zapewniają profilaktykę biegunki poantybiotykowej, szczególnie niebezpiecznej dla małych dzieci i osób starszych. Zwykle rekomenduję stosowanie probiotyków przez przynajmniej 3 miesiące. W Instytucie Mikroekologii, który współtworzę z zespołem specjalistów, z dużą wrażliwością dopasowujemy probiotyki, odpowiednio do indywidualnych potrzeb i stanu mikrobioty jelit, a każdej osobie potrzebującej wsparcia w tym zakresie, zapewniamy dostęp do bezpłatnych konsultacji telefonicznych.