Słuch starzeje się razem z nami

Pogorszenie słuchu jest naturalną konsekwencją procesu starzenia się. Co czwarty Polak po 65. roku życia ma problemy ze słuchem.

Problem utraty słuchu najczęściej pojawia się wraz z wiekiem i dotyczy coraz młodszych osób. Na początku przestajemy słyszeć szelest, tykanie zegara, z czasem także wysokie tony stają się dla nas niesłyszalne. Do tego pojawia się rozdrażnienie i złość, bo ciężko jest normalnie funkcjonować, kiedy z dnia na dzień dociera do nas coraz mniej dźwięków, a my nie jesteśmy w stanie swobodnie słyszeć swojego rozmówcy.

Jakie są pierwsze oznaki utraty słuchu?

Pierwsze oznaki utraty słuchu są zazwyczaj niepozorne i kojarzyć się mogą raczej z zatkanym uchem, niż z trwałą utratą słuchu. Niedosłyszący gubią dźwięki, a dodatkowo mają problemy z wyłuskiwaniem pojedynczego z wielu, jakie są wokół. Dobrze słyszącym ludziom nie przeszkadza w rozmowie szum samochodów na ulicy, grające radio, słyszą się i ze sobą rozmawiają. Ludzie z niedosłuchem muszą mieć wokół siebie ciszę, bo nie umieją odnajdywać dźwięków w szumie innych odgłosów.

Zazwyczaj pierwsze oznaki problemów ze słuchem zauważa najbliższa rodzina. Nagle w domu radio i telewizor są ustawiane coraz głośniej, a chory nie może skupić się na rozmowie, staje się jakby nieobecny. To pierwszy sygnał, że dzieje się coś niepokojącego i koniecznie trzeba wybrać się do lekarza specjalisty. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że problemy ze słuchem ma około 10-15 procent ludzi na świecie. Słuch systematycznie pogarsza się od 30-40. roku życia. Jego ubytek pogłębia się z przyczyn fizjologicznych o jeden decybel rocznie. U kobiet problemy zaczynają się później, około pięćdziesiątego roku życia, u mężczyzn znacznie wcześniej.

Kogo dotyczy?

Być może dlatego, że głuchota kojarzy się ze starością, ludzie niechętnie przyznają się do problemów ze słabnącym słuchem. Jeśli trafimy do specjalisty i podejmiemy odpowiednie leczenie, nasz problem przestanie być dla nas uciążliwy. Na rynku jest teraz wiele aparatów słuchowych, które są praktycznie niezauważalne dla otoczenia, a całkowicie zmieniają życie seniorów cierpiących z powodu utraty słuchu. Po wykonaniu badań audiologicznych chory otrzymuje uszyty na miarę aparat słuchowy, który znacznie ułatwia mu funkcjonowanie i pozwala znów normalnie słyszeć.

Utrata słuchu nie jest powodem do wstydu. Jest to normalny proces związany z wiekiem i dotyczy wielu ludzi. W przypadku kłopotów ze słuchem, najważniejsze jest to, aby odpowiednio wcześnie zgłosić się do laryngologa i zacząć rehabilitację swojego aparatu słuchowego.

Coraz młodsi ludzie cierpią z powodu niedosłuchu. Jakie są pierwsze objawy problemów ze słuchem i gdzie szukać fachowej pomocy?

Prof. dr hab. n. med. Andrzej Kukwa

Kierownik Katedry i Kliniki Otorynolaryngologii, Chorób Głowy i Szyi, Wydział Nauk Medycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Ze względu na to, że społeczeństwo starzeje się, w naszym otoczeniu jest coraz więcej osób, które mogą mieć problemy z niedosłuchem. Do lekarza często zwracają się nie tylko osoby w podeszłym wieku, ale także coraz młodsi pacjenci, którzy mają problemy z prawidłowym słyszeniem. Trudno jest określić, ile osób dokładnie ma problem z niedosłuchem, ponieważ wielu pacjentów wstydzi się tego problemu i nie zgłasza się do lekarza. Warto jednak podkreślić, że w dzisiejszych czasach niedosłuch jest problemem, z którym medycyna potrafi sobie świetnie poradzić, a na rynku istnieje wiele protez słuchowych, które znacznie poprawiają komfort życia pacjentów z niedosłuchem.

Jakie czynniki najczęściej przyczyniają się do degradacji słuchu?

Jest wiele czynników, które mogą przyczyniać się do degradacji słuchu. Musimy jednak pamiętać, że nie wszystkie problemy ze słuchem muszą oznaczać niedosłuch, dlatego w wypadku pojawienia się ich należy jak najszybciej wybrać się do lekarza specjalisty i nigdy nie działać na własną rękę. Pierwszym czynnikiem, który ma wpływ na zdrowie naszych uszu jest przebywanie w hałasie. Głośne, długotrwałe słuchanie muzyki, szczególnie przez słuchawki, praca w hałasie, przebywanie w głośnych pomieszczeniach może trwale uszkodzić nasze uszy. Także choroby uszu, przebyte nawet w dzieciństwie nie są obojętne dla naszego słuchu. Wszystkie nieleczone infekcje ucha, niedoleczone choroby mogą w przyszłości prowadzić do poważnego ubytku słuchu.

Gdzie szukać pomocy w problemach ze słuchem? Jakie badania należy wykonać i do jakiego specjalisty się udać?

Wszystkie problemy ze słuchem powinniśmy rozwiązywać u lekarza specjalisty. Kiedy pojawią się kłopoty z prawidłowym słyszeniem powinniśmy wybrać się do laryngologa, który za pomocą specjalistycznych badań wyjaśni, z czego wynikają nasze problemy ze słuchem. To, że nie słyszymy dobrze, wcale nie musi być spowodowane ubytkiem słuchu, może być także wynikiem zalegającej w uszach woskowiny, która zatyka nasz przewód słuchowy. W takim przypadku wystarczy, że lekarz laryngolog pozbędzie się nadmiaru woskowiny z naszych uszu i problem złego słyszenia zostanie zażegnany. Jeśli jednak okaże się, że nieprawidłowe słyszenie wynika z niedosłuchu, laryngolog wyjaśni nam, na czym polega rehabilitacja słuchu i noszenie protezy słuchowej, czyli aparatu słuchowego. W celu zakupu aparatu słuchowego należy wybrać się do specjalistycznego salonu, w którym protetyk słuchu pomoże nam wybrać odpowiedni dla nas sprzęt.

Dlaczego osoby z niedosłuchem powinny skorzystać z fachowej porady lekarza specjalisty? Na jaką pomoc i rozwiązania mogą obecnie liczyć osoby mające problemy ze słuchem?

Wszystkie osoby, które wymagają noszenia aparatu słuchowego mogą liczyć na jego częściową refundację. Aparat słuchowy dla osób cierpiących na niedosłuch to niezbędny element życia. To dzięki niemu mogą porozumiewać się z bliskimi i normalnie uczestniczyć w życiu społecznym. Nowoczesne urządzenia wyposażone są w innowacyjną technologię, która pozwala słyszeć lepiej i jednocześnie nie uszkadza słuchu. Początek noszenia aparatu słuchowego to czas, w którym pacjent musi się do niego przyzwyczaić i zaadaptować, sprzęt wymaga wielu regulacji i dopasowania go do indywidualnych potrzeb osoby niedosłyszącej. Tylko fachowa pomoc doświadczonego protetyka słuchu pozwoli choremu słyszeć lepiej bez zakłóceń i wygodnie korzystać z aparatu słuchowego.

Niedosłuch – czy da się zapobiec?