Dr hab. n. med. Jakub Baran, Prof. CMKP
Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej, Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski im. dr. med. Rafała Masztaka
Czy pacjenci z zaburzeniami rytmu serca są bardziej narażeni na zakażenie?
Obecnie nie posiadamy takich danych, by móc stwierdzić, że ów pacjenci są bardziej narażeni na infekcję koronawirusem. Wiemy natomiast, że pacjenci z zaburzeniami rytmu serca mogą częściej potrzebować pomocy medycznej. A przez to być narażeni na zwiększoną liczbę kontaktów międzyludzkich i finalnie infekcję. Należy pamiętać jednak, jak bardzo różnorodna jest to grupa pacjentów. Wśród nich znajdują się pacjenci z uciążliwymi arytmiami w zakresie objawów, ale zazwyczaj nie zagrażającymi życiu. Na drugim biegunie znajdują się osoby ze złożonymi arytmiami komorowymi, gdzie nie tylko jakość życia może być osłabiona, ale i jego długość może być zagrożona. Te grupy pacjentów prawdopodobnie będą miały różne ryzyko zainfekowania.
Czy pacjentom z arytmią grozi cięższy przebieg choroby COVID-19?
Jeśli infekcja COVID-19 przebiega z pełnymi objawami to może dochodzić do nasilonej gorączki przez to do zaburzeń w nawodnieniu pacjenta, wydolności nerek skutkującym ciężkimi zaburzeniami elektrolitowymi. Ponadto, duży stres związany z ciężkim przebiegiem choroby powoduje wyrzut „czynników stresowych”. Wszystko to, może doprowadzić do ujawnienia się chorób arytmicznych skutkujących niebezpiecznymi komorowymi zaburzeniami rytmu serca. Nie bez znaczenia jest również współwystępowanie innych chorób, co najczęściej ma miejsce wśród ludzi starszych – grupa może ciężej chorobę przechodzić.
Czy należy przyjmować leki antyarymiczne? Czy leki na serce mają wpływ na przebieg infekcji COVID-19?
Takie badani nie były jeszcze prowadzone. Jednak wiadomo, że w czasie terapii pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19 leczono ich lekami antyarytmicznymi, gdy wystąpiły zaburzenia rytmu serca. Dlatego wydaje się, że leki antyarytmiczne powinny być bezpieczne. Większe ryzyko dla zdrowia stanowi zapewne przerwanie ich przyjmowania.
Wizyta u kardiologa – jak można uzyskać poradę?
W obecnym świecie, odkrywamy przed pacjentami możliwość konsultacji zdalnej. W taki sposób wiele istotnych kwestii można rozstrzygnąć z minimalnym ryzykiem infekcji. W oczywisty sposób nie zastąpi to zbadania pacjenta jednak pozwoli przeprowadzić dokładny wywiad czy przeanalizować dokumentację medyczną. Ta droga w obecnej sytuacji jest najwłaściwsza. Jednak, jeśli konsultujący lekarz stwierdzi, że wizyta w poradni czy szpitalu jest konieczna to nie wolno z nią zwlekać.
Jak postępować w przypadku wystąpienia napadu migotania przedsionków (czy jechać na SOR)?
Napad migotania przedsionków zazwyczaj jest dobrze rozpoznawany prze pacjentów. Pacjenci nie powinni zwlekać ze zgłaszaniem się po pomoc do wykwalifikowanych ośrodków leczenia arytmii. Niekontrolowany napad migotania przedsionków może doprowadzić do zwiększonego ryzyka udaru mózgu, najgorszego z powikłań arytmii.
Planowy zabieg ablacji – czy poddać się zabiegowi?
Jeśli w związku z występowaniem arytmii występują niepokojące zdarzenia medyczne jak: zasłabnięcia, zawroty głowy, znacznie pogorszona tolerancja czy utrata przytomności to ablacja jest konieczna. Dlatego pacjenci z niepokojącymi objawami powinni być przyjmowani do szpitala na zabieg, który w rzeczywistości jest konieczny. Większość ośrodków elektrofizjologicznych, w tym Szpital Grochowski, w którym pracuje, wprowadziła specjalny system zabezpieczeń pacjenta przed zakażeniem. Pacjenci są badani na obecność wirusa w chwili przyjmowania tak, żeby zmniejszyć ryzyko infekcji od innego pacjenta na oddziale. Zabiegi ablacji przeprowadzane są w zabezpieczeniu pacjenta i zespołu zabiegowego, ryzyko infekcji pacjenta jest zredukowane.
Czy jest specjalna terapia dla osób z zaburzeniami rytmu serca, którzy zachorowali na koronawirusa?
W pierwszej kolejności ów pacjenci są leczeni w celu pozbycia się wirusa. Jednak, jeśli dojdzie to zaostrzenia zaburzeń rytmu serca to wówczas pełna gama leków i zabiegów jest stosowana w szpitalach jednoimiennych z dostępem do Pracowni Elektrofizjologii. Pracownia takie przypadki powinna przyjmować.