Skip to main content
Home » Urologia » Jesteś po 40-stce? Kiedy ostatnio byłeś u urologa?
Urologia

Jesteś po 40-stce? Kiedy ostatnio byłeś u urologa?

40-stce
40-stce
Piotr-Chłosta

Prof. dr hab. n. med. Piotr Chłosta

Kierownik Katedry i Kliniki Urologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Prezes Polskiego Towarzystwa Urologicznego

To męska rzecz chodzić na regularne wizyty urologiczne, by ustrzec się przed intensywnym, okaleczającym leczeniem. Dołącz do grupy mężczyzn, którzy nie boją się zadbać o siebie i badają się regularnie.


Jakie choroby urologiczne u mężczyzn występują najczęściej?

Wszystko zależy od wieku. U ludzi młodych dominują zapalenia stercza i choroby gonad, czyli jąder. U panów starszych – łagodny rozrost gruczołu krokowego lub nowotwór. Przy czym poza chorobami łagodnymi, te o potencjalne onkologicznym dotyczą nerek, pęcherza moczowego oraz gruczołu krokowego. W Polsce nowotwory urologiczne stanowią 26 proc. globalnej liczby nowotworów rozpoznawanych w naszym kraju.

Jakie objawy mogą wskazywać na choroby urologiczne u mężczyzn?

Trzeba podkreślić, że wiele tych chorób przebiega bezobjawowo. Jest jednak objaw, na który trzeba zwrócić szczególną uwagę, gdyż może być on sygnałem nowotworu o bardzo niekorzystnym przebiegu dotyczącym górnych lub dolnych dróg moczowych, jest nim krwiomocz, również ten bezbólowy, który szybko się pojawia i szybko znika. Właśnie ten symptom powinien zmusić do szybkiej wizyty u urologa, gdyż nielekceważenie go może niejednokrotnie uratować życie. Do takiej konsultacji powinny też skłonić wszystkie dolegliwości związane z oddawaniem moczu, w tym: częstsze oddawanie moczu, zwężenie jego strumienia, wykapywanie moczu po mikcji, konieczność wstawania w nocy, by oddać mocz, występowanie parć naglących, zacinanie się strumienia moczu, a także zatrzymanie moczu.

Jakie badania mężczyźni powinni wykonywać regularnie? Kiedy warto udać się do urologa nawet gdy nie ma żadnych objawów?

Trzeba pamiętać, że choroba wcześnie wykryta może być uleczalna. A jeśli jest wcześniej wykryta, można zastosować mniej inwazyjny, czyli mniej okaleczający sposób leczenia. Dlatego też zachęcam wszystkich panów od 18 r. ż., aby raz w roku wykonywali badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej, a także ogólne, laboratoryjne badanie moczu. Z kolei u mężczyzn po 40 r. ż., zwłaszcza u tych, u których w rodzinie wystąpił rak gruczołu krokowego, zaleca się raz w roku wizytę u urologa i raz w roku oznaczenie we krwi swoistego antygenu sterczowego PSA. Podczas zabiegów higienicznych warto wykonywać samobadanie jąder, gdyż można wtedy wykryć nieprawidłowości, takie jak: powiększenie (również bezbolesne) jądra czy zmianę jego konsystencji, gdy z miękkiego staje się twarde, oraz zaczerwienienie skóry. One także są sygnałami, które powinny być powodem zgłoszenia się do urologa.

Niektórzy mężczyźni zwlekają z wizytą, bo boją się raka prostaty. Czy ten nowotwór to wyrok?  

Absolutnie nie. Trzeba pamiętać, że wczesne wykrycie naprawdę daje szanse na wyleczenie. I nawet rozpoznanie w stopniu zaawansowanym, dzięki nowoczesnemu leczeniu chirurgicznemu, laparoskopowemu, z asystą robotów, jak również leczeniu farmakologicznemu, w tym nowoczesnym metodom leczenia hormonalnego, jesteśmy w stanie uczynić z nowotworu chorobę przewlekłą. Dlatego rak prostaty to nie wyrok. W przeważającej większości postaci nowotworu gruczołu krokowego w różnych stopniach zaawansowania różni się od innych nowotworów tym, że jego rozwój jest powolny. Od przeobrażenia się z postaci mikroskopowej do postaci jawnej mija czasem kilka lat, więc po to, żeby mieć wpływ na długość i jakość swojego życia, warto badać się regularnie. Bo tak jak nie jesteśmy w stanie zapobiec wystąpieniu gruczołu krokowego, to poprzez regularne wizyty jesteśmy w stanie znaleźć go w takiej postaci, żeby albo wyleczyć chorego całkowicie, albo jeśli konieczne jest leczenie inwazyjne, żeby zastosować te mniej okaleczające metody.

Next article
Home » Urologia » Jesteś po 40-stce? Kiedy ostatnio byłeś u urologa?
Urologia

Operacje urologiczne z zastosowaniem da Vinci

dr łukasz Nyk

Dr n. med. Łukasz Nyk

FEBU – Ordynator Oddziału Urologii Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock, II Klinika Urologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego

Czym charakteryzują się operacje w asyście robota da Vinci? Czym różnią się względem zwykłych zabiegów?

Operacje z asystą robota operacyjnego da Vinci są wykonywane na świecie od kilkudziesięciu lat. W II Klinice Urologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Europejskim Centrum Zdrowia Otwock tym wspaniałym urządzeniem dysponujemy od półtora roku i z powodzeniem wykorzystujemy go, na razie, w leczeniu chorych na raka gruczołu krokowego.

Operacja z asystą robota operacyjnego da Vinci to obecnie najnowocześniejsza, małoinwazyjna metoda leczenia chirurgicznego różnych chorób. Jest to metoda, która zapewnia niespotykaną precyzję ruchów narzędziami chirurgicznymi (eliminuje efekt drżenia rąk) oraz doskonały wgląd w pole operacyjne poprzez nawet 10-krotne jego powiększenie. Zapewnia również niezwykłą ergonomię pozycji operatora. W uroonkologii to wszystko przekłada się na bardzo dobry efekt onkologiczny i czynnościowy (w przypadku leczenia raka gruczołu krokowego to trzymanie moczu oraz wzwody prącia po operacji). 

Operacja z asystą robota rozpoczyna się tak samo jak tradycyjna laparoskopia, czyli od wytworzenia odmy w jamie brzusznej i założenia do niej specjalnych trokarów, przez które wprowadzamy do brzucha narzędzia operacyjne. I od tego momentu zaczynają się różnice, ponieważ do trokarów nie wprowadzamy tradycyjnych narzędzi laparoskopowych tylko ramiona robota. To trochę tak jakby wprowadzić do jamy brzusznej zminiaturyzowane ręce chirurga. Operator zajmuje swoje miejsce w konsoli stojącej niedaleko stołu operacyjnego i za pomocą specjalnych manetek steruje ramionami i narzędziami robota mając do dyspozycji kamerę z bardzo dużym przybliżeniem oraz systemem widzenia w trójwymiarze. Chcę jednak wyraźnie podkreślić fakt, że operuje chirurg a nie robot.

Robot nie ma żadnej autonomii tzn. nie wykona żadnego ruchu bez wiedzy i zgody chirurga. To chirurg nim steruje. Dzięki zaawansowanej technice, właściwe nieokreślonej możliwości ruchów narzędzi chirurgicznych w małym polu operacyjnym oraz dużemu powiększeniu i widzeniu w trójwymiarze możemy bardzo precyzyjnie wypreparować chorą tkankę, guz lub narząd nie uszkadzając lub minimalizują uszkodzenie tkanek je otaczających. W przypadku leczenia raka gruczołu krokowego ma to fundamentalne znaczenia dla jakości trzymania moczu i zachowania wzwodów po operacji. Jesteśmy w stanie w wielu przypadkach odpreparować pęczki naczyniowo-nerwowe otaczające prostatę, wypreparować długą cewkę moczową i szyję pęcherza moczowego tak aby zapewnić maksymalną „czystość” onkologiczną oraz dobrą lub bardzo dobrą jakość życia po operacji (trzymanie moczu i wzwody prącia po operacji).

W jakich wskazaniach i w leczeniu przebiegu jakich chorób ma zastosowanie robot da Vinci?

W miejscu, w którym miałem przyjemność szkolić się w chirurgii robotycznej (University of Chicago) operacje z asystą robota da Vinci wykonuje się właściwie w każdej jednostce chorobowej wymagającej leczenia operacyjnego. Robot da Vinci wykorzystywany jest tam w urologii, ginekologii, chirurgii, kardiochirurgii, pediatrii, laryngologii. Jeżeli chodzi o urologię to operacje robotyczne mają przede wszystkim zastosowanie w uroonkologii do leczenia raka gruczołu krokowego, raka nerki i pęcherza moczowego.

W II Klinice Urologii CMKP ECZ Otwock na razie wykorzystujemy robota da Vinci do operacji chorych z rakiem gruczołu krokowego (jest to niestety najczęściej rozpoznawany nowotwór u mężczyzn i niestety jest najczęstszą przyczyną śmierci mężczyzn z powodu nowotworów). Jednak bardzo intensywnie przygotowujemy się do wykorzystania robota w przypadku chorych z guzem nerki oraz rakiem pęcherza moczowego. Operacje te odbędą się „lada dzień”.

Jakie są zalety operacji przeprowadzanych z robotem da Vinci?

Operacje te są małoinwazyjne (kilka niewielkich cięć na skórze), niezwykle precyzyjne (mające bardzo duży wpływ na jakość onkologiczną i czynnościową leczenia). Operacje z wykorzystaniem robota to minimalna utrata krwi (w II KU CMKP ECZ Otwock od kilku lat nie zamawiamy krwi do operacji z powodu raka prostaty). Metoda bardzo atrakcyjna dla chorych nieakceptujących przetoczenia krwi. Poza tym operacje z wykorzystaniem robota dają bardzo dobry efekt kosmetyczny, zapewniając szybką rekonwalescencję i powrót do aktywności sprzed operacji (w II Klinice Urologii CMKP ECZ Otwock chory jest uruchamiany, pije i je następnego dnia po operacji, a wychodzi do domu w drugiej dobie po operacji).

Jak wygląda przygotowanie pacjenta do operacji? Jak przebiega zabieg i rekonwalescencja?

Przygotowanie pacjenta do operacji z asystą robota nie odbiega od standardowego przygotowania chorego do leczenia operacyjnego. Jeżeli chory nie ma przeciwskazań natury ogólnej (np. kardiologicznej, pulmonologicznej) do leczenia operacyjnego i wymaga leczenia urologicznego to z punktu widzenia urologa, operatora robota nie ma przeciwwskazań do operacji z asystą robota. Operator musi zachować szczególną ostrożność podczas wytwarzania odmy otrzewnowej oraz dokowania (podłączania ramion) robota, u chorych którzy wcześniej przebyli operacje jamy brzusznej. W II Klinice Urologii CMKP ECZ Otwock wielokrotnie operowaliśmy chorych po różnych operacjach chirurgicznych (usunięcie wyrostka, pęcherzyka żółciowego czy części jelita) oraz urologicznych (przezcewkowa resekcja stercza, laserowa enukleacja stercz-HOLEP, HiFu, adenomektomia otwarta i laparoskopowa).

Zauważyliśmy, że operacja z asystą robota umożliwia bezpieczne i skuteczne leczenie, u chorych znacznie otyłych, których operacja otwarta lub tradycyjna laparoskopowa byłaby niemalże niemożliwa. Ramiona i narzędzia robota są dłuższe i bardziej precyzyjne. Regularnie operujemy chorych ze znaczną nadwagą lub otyłością (najcięższy chory ważył 167 kg!!).

Dzięki niezwykłej precyzji, niemalże nieograniczonej możliwości ruchów narzędziami chirurgicznymi oraz doskonałej ocenie pola operacyjnego coraz częściej wykorzystujemy robota do bardzo skomplikowanych operacji uroonkologicznych, jak np. wznowa miejscowa raka gruczołu krokowego po radioterapii lub wznowa węzłowa raka gruczołu krokowego, u chorych po leczeniu operacyjnym lub radioterapii.

Rekonwalescencja po operacji z asystą robota przebiega u większości chorych sprawnie. Jednym z bardzo ważnych elementów jest redukcja bólu pooperacyjnego. Ramiona robota są tak skonstruowane i wprowadzane do ciała chorego, aby powodować bardzo niewielkie napięcia skóry i innych tkanek co znacznie zmniejsza ból pooperacyjny. Dzięki temu jesteśmy w stanie uruchomić chorego już następnego dnia po operacji. Większość chorych może pić i jeść już następnego dnia. W przypadku chorych po operacji z powodu raka gruczołu krokowego jesteśmy w stanie bezpiecznie usunąć cewnik z pęcherza moczowego już w 2-5 dobie po operacji co może przyczynić się do szybszej, dobrej jakości trzymania moczu.  

Next article