Dawco, pobranie nerki nie zmieni twojego stylu życia!

Dr hab. n. med. Dorota Kamińska

Członek zarządu Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, w tym przewodnicząca Grupy Roboczej ds. Przeszczepiania Nerek od Żywego Dawcy

Pacjenci w 5. stadium przewlekłej choroby nerek osiągający schyłkową niewydolność tego narządu leczeni są za pomocą dializ lub przeszczepu nerki. Ta druga metoda jest nieporównywalnie skuteczniejsza, szczególnie jeśli narząd pochodzi od żyjącego dawcy.

Na czym polega przeszczepienie nerki od żywego dawcy i jakie korzyści daje ta metoda w porównaniu do przeszczepienia od zmarłego dawcy?

W transplantacji bardzo ważna jest jakość przeszczepianej nerki. Niestety wpływa na nią śmierć dawcy – organizm podczas umierania doznaje szoku, dochodzi do tzw. burzy cytokinowej, która uszkadza narządy. Dodatkowo nerka pobrana od zmarłego jest przechowywana przez kilkanaście, a czasem kilkadziesiąt godzin, co również wpływa na jej jakość. Dlatego też przeszczep od dawcy żywego ma przewagę nad tym od nieżyjącego – można go zaplanować, odbywa się w dzień, a nerka nie jest w żaden sposób uszkodzona.

Jakie są kryteria kwalifikacji dla żywego dawcy i co powinien wiedzieć potencjalny dawca przed podjęciem decyzji o oddaniu nerki?

Właściwie zakwalifikowany dawca nie ponosi żadnego istotnego uszczerbku na zdrowiu. Oddanie nerki nie skróci jego życia i nie sprawi, że będzie chory. Po pobraniu dawcy mogą nadal wykonywać swój zawód, uprawiać sport, a kobiety zachodzić w ciążę. Nie każdy jednak może zostać dawcą – żaden z ośrodków transplantacyjnych nie zakwalifikuje osoby, wobec której ma jakiekolwiek wątpliwości. Dawcami nie mogą zostać urodzeni z mniej sprawnymi nerkami (m.in. wcześniaki), z przebytymi chorobami układu moczowego, mające kamicę nerkową lub choroby ogólnoustrojowe, w tym nadciśnienie, cukrzycę i nowotwory złośliwe.

Jakie wyzwania i ryzyka wiążą się z przeszczepieniem nerki od żywego dawcy, zarówno dla biorcy, jak i dla samego dawcy?

Każdy zabieg operacyjny może skończyć się śmiercią, choć zdarza się to niezwykle rzadko – w Polsce przy pobraniu nerki nie zanotowano takiego przypadku. W przyszłości mogą też wydarzyć się nieprzewidziane sytuacje, np. uszkodzenie jedynej nerki dawcy. Oprócz tego musi on prowadzić zdrowy styl życia, tak jak każdy z nas.

Biorcy z kolei do końca życia przyjmują leki obniżające odporność, by organizm nie odrzucił nerki, dlatego też narażeni są na częstsze infekcje czy większe ryzyko nowotworów, cukrzycy i powikłań ze strony układu krążenia.

Choroba hemoroidalna to dla wielu osób nadal temat tabu, chociaż prowadzony obecnie tryb życia sprawia, że jest to najczęściej diagnozowane schorzenie odbytu. Bagatelizowana i późno zdiagnozowana może wymagać leczenia chirurgicznego.

Co trzeba wiedzieć o hemoroidach?

Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze odbytu, to prawidłowe struktury naczyniowe znajdujące się w kanale odbytu każdego człowieka, których obecność nie wskazuje na stan chorobowy. Dopiero gdy dojdzie do ich nadmiernego przekrwienia i pojawią się objawy takie jak krwawienia, wypadanie guzków krwawniczych, a czasem także ból (z reguły w zaawansowanym stadium rozwoju lub gdy występują inne choroby odbytu np. szczelina), wskazywać to może na chorobę hemoroidalną.

Schorzenie to rozwija się etapowo i powstaje w wyniku przewlekłych zaparć, biegunek, ciężkiej pracy fizycznej lub ćwiczeń siłowych, nieprawidłowych nawyków żywieniowych oraz prowadzenia siedzącego trybu życia, a do czynników ryzyka zaliczana jest ciąża i poród.

Czy jest się czego wstydzić?

Niestety wiele osób bagatelizuje chorobę hemoroidalną, gdyż wizyta u specjalisty związana jest u nich z lękiem, wstydem i dyskomfortem. Warto jednak pamiętać, że udanie się do proktologa, chociaż może być krępujące, to jest konieczne, by skutecznie wyleczyć schorzenie. Według danych chorobę hemoroidalną może mieć nawet 85 proc. dorosłych po 20. roku życia, dlatego warto podejść do niej jak do każdej innej choroby i dać sobie szansę na zdrowie oraz komfort.

Jak leczy się chorobę hemoroidalną?

Leczenie tego schorzenia zależy od stopnia zaawansowania choroby, a także wieku chorego, ogólnego stanu zdrowia oraz trybu życia. Podstawowym elementem powinno być leczenie zachowawcze, czyli wdrożenie diety przeciwzaparciowej oraz zmiana trybu życia z siedzącego na aktywny, co umożliwi prawidłowo funkcjonować organom, układom i ogólnie organizmowi. By pozbyć się objawów choroby hemoroidalnej, stosuje się także leczenie farmakologiczne, w tym głównie środki w postaci maści i czopków, działające przeciwbólowe, przeciwzapalnie i znieczulająco.

W zaawansowanym stadium choroby konieczne może okazać się leczenie zabiegowe i chirurgiczne, w tym m.in. podwiązanie gumką, skleroterapia, metody kauteryzacyjne, wycinanie żylaków itp. Należy jednak podkreślić, że choroba hemoroidalna ma charakter nawrotowy, dlatego radykalne metody leczenia usuwają jedynie jej skutki. By skutecznie wpłynąć na jej wyleczenie, należy po zauważeniu objawów, jak najszybciej udać się do proktologa i wraz ze specjalistą znaleźć terapię, która skupi się na niwelowaniu przyczyn jej powstawania.

Dawco, pobranie nerki nie zmieni twojego stylu życia!

Dr hab. n. med. Dorota Kamińska

Hemoroidy – wstydliwy problem. Czy można go rozwiązać?

Co trzeba wiedzieć o hemoroidach?

Czy jest się czego wstydzić?

Jak leczy się chorobę hemoroidalną?